Việc theo dõi huyết áp sẽ giúp ít rất nhiều cho việc chẩn đoán và điều trị bệnh về huyết áp. Hiện nay, việc đo lường chỉ số huyết áp tại nhà rất dễ dàng. Dưới bài viết chúng tôi sẽ hướng dẫn cách đo huyết áp bằng máy đo điện tử, và những lưu ý khi đo huyết áp để đảm bảo cho kết quả chính xác.
Các chỉ số kết quả khi đo huyết áp
Huyết áp là thước đo áp lực mà máu tác động lên động mạch khi tim co bóp và khi tim giãn ra. Cụ thể, có hai loại chỉ số huyết áp cần lưu ý:
- Huyết áp tâm thu: là chỉ huyết áp nằm ở phía trên màn hình, nó là số mang giá trị cao nhất trên bảng hiển thị kết quả, cho biết huyết áp động mạch khi tim co bóp.
- Huyết áp tâm trương: Là chỉ số huyết áp ở dưới (dưới chỉ số tâm thu), nó có giá trị thấp hơn huyết áp tâm thu, cho biết huyết áp trong động mạch khi tim giãn ra.
Bảng huyết áp theo độ tuổi
Hướng dẫn đo huyết áp bằng máy điện tử
Cách đo huyết áp cổ tay
Để có được chỉ số huyết áp, bạn cần thực hiện các bước đo như sau:
- Bước 1: Đặt máy đo huyết áp trên bàn. Người được đo ngồi trên ghế, lưng thẳng, hai chân song song với sàn nhà.
- Bước 2: Sử dụng máy đo huyết áp cổ tay: Quấn máy đo huyết áp quanh cổ tay cách cổ tay khoảng 1 cm. Vị trí của tay phải cao khoảng 45 độ ngang ngực và ngang với tim.
Lưu ý: Không quấn thước quá chặt vì sẽ ảnh hưởng đến kết quả đo.
- Bước 3: Nhấn nút khởi động để bắt đầu đo huyết áp. Khi bạn nghe thấy tiếng bíp, quá trình đo huyết áp đã hoàn tất. Bạn có thể đọc từ trên xuống dưới các chỉ số tương ứng với chỉ số huyết áp khi tim co bóp, khi tim thư giãn và khi tim đập.
Cách đo huyết áp bắp tay
- Bước 1: Quấn vòng bít quanh cánh tay của bạn sao cho khoảng cách từ đầu cuối của vòng bít đến khuỷu tay ngang tim khoảng 1-2 cm.
Lưu ý: Đèn xanh lục sáng cho biết vòng bít được quấn đúng cách.
- Bước 2: Ngồi ở tư thế thoải mái với lưng thẳng. Gập cánh tay của bạn để đảm bảo vòng bít được quấn đúng cách và thoải mái.
- Bước 3: Bật máy, đợi và đọc kết quả. Ghi nhận kết quả và tắt máy.
Tư thế đo huyết áp bằng máy đo điện tử đúng
Đọc chỉ số và lưu ý khi đo
Hướng dẫn cách đọc chỉ số huyết áp điện tử
Trị số huyết áp trên (biểu thị trị số huyết áp tâm thu): thường tương ứng với các chữ cái SYS. Trị số huyết áp hạ (chỉ trị số huyết áp tâm trương): Thường ứng với chữ DIA. Ngoài ra, một số máy đo huyết áp còn hiển thị số đo nhịp tim gọi là xung.
Chỉ số huyết áp
Bạn có thể đọc huyết áp của mình dựa trên kết quả hiển thị: bình thường, cao hoặc thấp:
- Huyết áp bình thường: nó nằm trong khoảng 90/60 mmHg đến 140/90 mmHg. Đặc biệt ở người trẻ tuổi huyết áp có thể lên tới 145/95 mmHg là khá bình thường.
- Tăng huyết áp: Giá trị tâm thu trên 140 và giá trị tâm thu trên 90.
- Hạ huyết áp: trị số tâm thu từ 90 trở xuống và trị số tâm trương dưới 60.
Lưu ý: Làm thế nào để biết một người có bị cao huyết áp hay không? nên đo nhiều lần trong ngày. Sáng, trưa, chiều, tối. Đồng thời, nên đo huyết áp ở cả hai tay sau 5 phút khi nằm hoặc ít nhất 1-2 phút khi đứng.
Tư thế đo huyết áp
Tư thế đúng:
- Ngồi trên ghế có tựa lưng.
- Đặt bàn chân của bạn trên sàn và không bắt chéo chân.
- Đặt cánh tay của bạn lên bàn ngang ngực và duỗi thẳng cánh tay.
- Huyết áp có thể được đo không chỉ ở tư thế ngồi mà còn ở tư thế nằm và đứng. Huyết áp thế đứng nên được đo ở người lớn tuổi và người mắc bệnh tiểu đường để xác định xem họ có bị hạ huyết áp thế đứng hay không.
Tư thế đo lường sai:
- Phần người gập về phía trước, lưng không thẳng đứng.
- Ngồi đo ở tư thế ngồi kiết già – bắt chéo chân
- Vị trí ghế ngồi quá cao hoặc quá thấp so với với bàn.
Cách quấn vòng bít
- Để quấn vòng bít bắp tay: Đặt bàn tay của bạn (trái) qua vòng bít. Phần cuối của vòng bít cao hơn khuỷu tay khoảng 1-2 cm. Kéo vòng bít sao cho các đầu của vòng bít vừa khít với bàn tay của bạn. Sau khi vòng bít được đặt đúng vị trí, ấn miếng dính để cố định vòng bít. Thư giãn cánh tay của bạn và xoay lòng bàn tay của bạn lên. Đảm bảo đường dẫn khí của vòng bít không bị gấp khúc hoặc thắt nút.
- Quấn khuy áo sao cho không quá lỏng cũng không quá chặt. Đảm bảo phần dưới của vòng bít nằm ngay phía trên chỗ uốn cong của khuỷu tay (sử dụng máy đo huyết áp bắp tay).
- Đeo vòng bít trên da trần của bạn, không phải trên quần áo. Có thể xắn tay áo (nếu tay áo rộng) hoặc xắn tay.
Những sai lầm khi đo dẫn đến kết quả sai lệch
Các chỉ số huyết áp có thể sai số do ảnh hưởng của nhiều yếu tố bên ngoài và bên trong cơ thể. Những sai lầm phổ biến dẫn đến kết quả sai bao gồm:
- Tư thế của máy đo huyết áp không chính xác. Cần ngồi hoặc nằm ở tư thế như hướng dẫn đo. Đồng thời, bạn nên giữ nguyên tư thế này trong khoảng 5 phút, giữ cho cơ thể thoải mái, thư giãn trước khi đo.
- Vừa ăn vừa trò chuyện vừa đo huyết áp.
- Đặt sai vị trí đo huyết áp ở cổ tay hoặc bắp tay. Một lần đo huyết áp thường không thể xác định huyết áp cao, thấp hay bình thường. Vì vậy, để theo dõi, nên đo huyết áp ít nhất 2 lần/ngày và ghi nhận để tiện theo dõi.
- Uống thuốc trước khi đo huyết áp: Đo huyết áp trước khi uống thuốc vào buổi sáng và sau khi ăn khoảng 1 giờ vào buổi chiều để có kết quả đúng.
- Máy đo huyết áp kém chất lượng hoặc máy sắp hết pin.
- Sử dụng đồ uống kích thích (cà phê, rượu bia, thuốc lá…) trước khi đo huyết áp sẽ cho kết quả không đúng. Bạn có thể đi vệ sinh trước khi đo để đảm bảo chỉ số đúng.
Sử dụng ghế massage giúp điều chỉnh huyết áp
Các bác sĩ thường khuyên người bệnh cao huyết áp nên tập thể dục thường xuyên để giữ huyết áp và nhịp tim ổn định. Tương tự như việc tiêu hao năng lượng khi tập thể dục, nằm trên ghế mát xa khoảng 20 phút giúp cơ thể thư thái, hưng phấn và vui vẻ hơn, đồng thời cải thiện các vấn đề về huyết áp, thúc đẩy tuần hoàn máu, làm giãn nở mạch máu, giảm co thắt ở các mô cơ gây ra gây cao huyết áp.
Ngoài ra, nhịp tim ổn định giúp làm tan cục máu đông tích tụ và giữ cho cơ thể bạn ở trạng thái tự nhiên.
Đó là tác dụng tuyệt vời của ghế massage với người bị huyết áp. Tuy nhiên, không nên dùng ghế massage khi bị huyết áp thấp, người bị huyết áp cao nên lưu ý dùng ghế massage với cường độ nhẹ và tăng dần.
Hướng dẫn đo huyết áp trên áp dụng cho máy đo điện tử. Bạn có thực hiện dễ dàng tại nhà không cần sự hỗ trợ của người thân. Đo huyết áp thường xuyên ở người trung niên là cách phát hiện và điều trị bệnh tốt nhất.
