Với sự phát triển của kinh tế và xã hội thì con người càng chú trọng đến sức khỏe hơn. Trong đó, ăn chay là cách được nhiều người lựa chọn để bảo vệ và gìn giữ sức khỏe. Vậy lợi ích và tác hại của việc ăn chay lâu dài là gì? Ăn chay trong thời gian dài có bị suy dinh dưỡng không? Ai không nên ăn chay sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.
1. Lợi ích của ăn chay
Theo tạp chí “sức khỏe” của Mỹ đã đăng báo và tóm tắt 10 lợi ích của việc ăn chay gồm:
1.1. Giảm cân
Một cuộc khảo sát theo dõi kéo dài 5 năm được công bố trên Tạp chí của Học viện Dinh dưỡng và Ăn kiêng Hoa Kỳ vào năm 2013 cho thấy những người ăn chay có chỉ số khối cơ thể trung bình thấp hơn những người ăn thịt. Và tỷ lệ người ăn chay thấp hơn so với những người ăn thịt. Tỷ lệ này thấp hơn đáng kể (9,4% so với 33,3%). Ngoài ra, những người ăn chay cũng gầy hơn, ngay cả với cùng một lượng calo.
Ăn chay giúp giảm cân
1.2. Không dễ mắc bệnh tim mạch
Ăn quá nhiều thịt và các sản phẩm từ sữa có thể làm tăng mức cholesterol trong máu. Và mức cholesterol trong máu cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim của một người.
1.3. Hạ huyết áp
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Sức khỏe Cộng đồng, những người ăn chay có tỷ lệ mắc bệnh cao huyết áp thấp hơn những người ăn thịt. Điều này là do trọng lượng cơ thể trung bình của những người ăn chay thấp hơn và họ ăn nhiều trái cây, rau quả.
1.4. Giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Ăn ít thịt làm giảm nguy cơ phát triển hội chứng chuyển hóa, một nhóm các yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh tiểu đường loại 2, đột quỵ và bệnh tim, theo một nghiên cứu được thực hiện bởi Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ.
1.5. Giảm nguy cơ ung thư
Năm 2002, các nhà nghiên cứu tại Đại học Loma Linda ở California đã theo dõi gần 70.000 người không ăn thịt trong 10 năm. Người ta thấy rằng ăn chay làm giảm tỷ lệ mắc tất cả các bệnh ung thư.
1.6. Cải thiện chức năng tiêu hóa
Ăn nhiều rau và các loại đậu đồng nghĩa với việc cung cấp nhiều chất xơ hơn, giúp cải thiện chức năng tiêu hóa tổng thể và giảm táo bón.
1.7. Da rạng rỡ hơn
Ăn chay giúp đẹp da
Ăn nhiều thực phẩm chay là kế hoạch ăn kiêng có lợi nhất cho làn da. Ăn nhiều trái cây tươi và ngũ cốc nguyên hạt sẽ làm tăng lượng chất chống oxy hóa, giúp trung hòa các gốc tự do gây ra nếp nhăn, đốm nâu và các dấu hiệu lão hóa khác.
1.8. Trở nên quyến rũ hơn
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Chemical Senses, ăn chay có thể khiến mùi hương của bạn trở nên quyến rũ và dễ chịu hơn đối với người khác phái.
1.9. Cảm thấy hạnh phúc hơn
Các nhà kinh tế học và các nhà nghiên cứu sức khỏe cộng đồng từ Đại học Warwick và Cao đẳng Dartmouth, Hoa Kỳ đã khảo sát thói quen ăn uống của 80.000 người ở Vương quốc Anh và phát hiện ra rằng những người ăn bảy phần trái cây và rau mỗi ngày cảm thấy hạnh phúc nhất, trong khi người bình thường không ăn đủ rau và trái cây mỗi ngày.
1.10. Mức năng lượng cơ thể sẽ tăng lên
Ăn nhiều thực phẩm giàu nitrat trong chế độ ăn như rau chân vịt, cải xoăn và đậu sẽ khiến bạn cảm thấy tràn đầy năng lượng hơn. Nitrat có lợi cho sức khỏe mạch máu bằng cách làm giãn mạch, giảm huyết áp và thậm chí cải thiện khả năng tập thể dục.
2. Các tác hại của việc ăn chay lâu dài
Có thể thấy ăn chay đem lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe của con người. Tuy nhiên tác hại của việc ăn chay không đúng cách trong thời gian dài bạn cũng cần quan tâm. Cụ thể:
2.1. Thiếu các nguyên tố vi lượng cần thiết
Trước hết, ăn chay thường xuyên sẽ dẫn đến cơ thể con người bị thiếu các nguyên tố vi lượng như canxi, kẽm, sắt,… Bởi vì những nguyên tố này là nguyên tố cần thiết cho cơ thể con người. Và hầu hết các nguyên tố này đều đến từ thịt, nếu ăn chay trong thời gian dài, các nguyên tố vi lượng này sẽ bị giảm đi.
Việc mất đi các nguyên tố vi lượng này không có lợi cho sức khỏe của cơ thể con người. Axit oxalic trong thực vật sẽ cản trở sự hấp thu của cơ thể con người và sử dụng các nguyên tố vi lượng này không có lợi cho sự tăng trưởng, phát triển và chuyển hóa.
Ăn chay làm thiếu các nguyên tố và vitamin
2.2. Thiếu một số vitamin quan trọng
Thứ hai, ăn chay thường xuyên sẽ dẫn đến cơ thể con người thiếu hụt một số loại vitamin quan trọng. Ví dụ, thiếu vitamin A sẽ dẫn đến quáng gà và một số bệnh về đường hô hấp. Thiếu vitamin D sẽ bị còi xương, loãng xương và các bệnh khác. Thiếu vitamin E sẽ gây ra bệnh thiếu máu huyết tán, suy giảm khả năng miễn dịch và các bệnh khác. Đây là một tác hại của việc ăn chay mà nhiều người đang gặp phải.
2.3. Hình thành sỏi mật
Điều quan trọng nhất là thức ăn chay chứa nhiều chất xơ thực vật, những chất xơ thực vật này sẽ làm giảm tốc độ hấp thu của cơ thể và giảm nồng độ muối mật. Điều này sẽ làm cho các tế bào da của túi mật dễ bong ra, dẫn đến lắng đọng cholesterol, có thể hình thành sỏi mật, không có lợi cho sức khỏe của cơ thể con người.
3. Ăn chay trong thời gian dài có dẫn đến suy dinh dưỡng không?
Bạn đã biết những tác hại của việc ăn chay là gì rồi đúng không? Một thắc mắc khác khi ăn chay của nhiều người là có bị suy dinh dưỡng không? Nếu ăn chay trong thời gian dài sẽ dẫn đến tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng trong cơ thể con người.
Sáu chất dinh dưỡng chính là protein, chất béo, carbohydrate, vitamin và khoáng chất duy trì sự phát triển và sức khỏe của con người, rất cần thiết cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên ăn chay, sẽ thiếu một số chất, không có lợi cho sức khỏe của cơ thể con người. Hơn nữa, nhiều chuyên gia đã chỉ ra rằng ăn chay thường xuyên sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Ăn chay không đúng cách trong thời gian dài có thể dẫn đến suy dinh dưỡng
Trong một cuộc khảo sát về tuổi thọ của các nhà sư cho thấy khả năng miễn dịch của họ nhìn chung tương đối thấp, nhiều người bị thiếu máu hơn và tuổi thọ của họ thấp hơn so với người bình thường. Vì vậy từ những nghiên cứu có thể thấy rằng ăn chay thường xuyên có thể dẫn đến suy dinh dưỡng và nên có một chế độ ăn uống cân bằng.
4. Ai không thích hợp ăn chay
Bạn cũng đã thấy những tác hại của việc ăn chay rồi, do đó những đối tượng dưới đây không thích hợp để ăn chay:
4.1. Trẻ em và thanh thiếu niên
Trẻ em và thanh thiếu niên đang trong thời kỳ phát triển, tăng trưởng và phát triển thể chất rất quan trọng. Tốc độ tổng hợp protein trong cơ thể người nhanh hơn tốc độ phân hủy, vì vậy cần cung cấp đủ thịt cho trẻ em và thanh thiếu niên để đảm bảo cung cấp dinh dưỡng protein.
4.2. Người trung niên và người cao tuổi
Ở người trung niên và cao tuổi, các cơ bắt đầu giãn ra nên cần bổ sung protein để trì hoãn quá trình mất cơ. Nếu người trung niên và cao tuổi không thích ăn thịt thì có thể dùng trứng và các sản phẩm từ trứng, sữa khác để thay thế.
4.3. Những người giảm cân
Đối với những người muốn giảm cân, protein có thể cải thiện cảm giác no, vì vậy họ nên bổ sung nhiều protein hơn.
4.4. Phụ nữ có thai và cho con bú
Phụ nữ có thai và đang cho con bú không nên ăn chay
Bà mẹ mang thai và cho con bú cần nhiều chất dinh dưỡng để thai nhi phát triển và khỏe mạnh, vì vậy mẹ nên ăn nhiều chất đạm.
4.5. Người bị thiếu máu và phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt
Thiếu máu đa phần là do thiếu chất đạm nên cần bổ sung nhiều chất đạm để đảm bảo sức khỏe cho cơ thể. Đối với phụ nữ đang hành kinh thì cần bổ sung thêm chất đạm và các nguyên tố chứa sắt để đảm bảo cân bằng dinh dưỡng.
4.6. Bệnh nhân ung thư
Đối với người bị khối u nếu bị suy dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng đến quá trình phục hồi và điều trị bệnh. Vì vậy đối với bệnh nhân ung thư đang xạ trị, điều trị cần tăng cường thêm một chút chất đạm để cơ thể có đủ chất dinh dưỡng nhằm nâng cao khả năng miễn dịch.
4.7. Bệnh nhân bị chấn thương hoặc phẫu thuật
Cơ thể cần nhiều chất dinh dưỡng để phục hồi sức khỏe, vì vậy bệnh nhân bị chấn thương hay phẫu thuật cần bổ sung nhiều chất đạm để duy trì sự sinh trưởng và phát triển của cơ thể.
5. Những lưu ý khi ăn chay
Để tránh những tác hại của việc ăn chay bạn cần đặc biệt lưu ý những điều sau:
5.1. Chú ý bổ sung protein
Dù là thanh thiếu niên hay người lớn, trong khẩu phần ăn hàng ngày của họ đều phải tiêu thụ các loại thực phẩm giàu protein như đậu, trứng, sữa, hoặc một số loại hạt,…
5.2. Bổ sung canxi
Người ăn chay nên uống nhiều sữa đậu nành để bổ sung canxi
Nó có thể thúc đẩy sự phát triển xương của cơ thể con người. Đồng thời cũng có thể ngăn ngừa hiệu quả các triệu chứng như loãng xương. Sữa đậu nành, ăn một số sản phẩm từ đậu nành giúp bổ sung canxi.
5.3. Bổ sung lượng vitamin thích hợp
Người ăn chay thường có lợi cho cơ thể nhưng lại thường bị thiếu vitamin b12. Vitamin b12 có thể duy trì sự sinh trưởng, phát triển của cơ thể và sức khỏe con người. Vì vậy đối với người ăn chay có thể bổ sung vitamin b12 mỗi ngày. Và tăng cường khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể.
6. Kết
Bài viết trên cũng đã cho bạn biết các lợi ích và tác hại của việc ăn chay là gì? Thực phẩm chay là một loại thực phẩm ngon và tốt cho sức khỏe, ai cũng thích ăn. Người ăn chay thường có hàm lượng chất xơ cao hơn, có tác dụng kích thích nhu động của dạ dày và ruột, có lợi cho quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng. Để loại bỏ độc tố trong đường ruột, hiểu được ưu nhược điểm của việc ăn chay thường xuyên. Nhiều cách ăn chay, những vấn đề cần chú ý khi ăn chay và ai là người không phù hợp với việc ăn chay, bạn có thể giúp bản thân ăn chay một cách khoa học.
