Phẫu thuật dị dạng mạch máu não có nguy hiểm không?

252

Phẫu thuật dị dạng mạch máu não có nguy hiểm không là quan tâm của nhiều người. Để giải đáp về thắc mắc này bạn có thể tham khảo những nội dung sau.

Dị dạng động mạch não (AVM) là một bất thường mạch máu bẩm sinh. Dị dạng động mạch não là sự suy giảm sản lượng của các vi mạch ở đâu đó trong não, dẫn đến thiếu các ống chắn vi mạch ở giao điểm của động mạch và tĩnh mạch, và các động mạch được nối trực tiếp với tĩnh mạch.

Khi không có tác dụng đệm của các mao mạch, các tĩnh mạch trực tiếp chịu áp lực mạnh của dòng máu động mạch, thành tĩnh mạch sẽ trở nên yếu hơn và dần dần giãn ra, làm tăng nguy cơ vỡ và chảy máu. Đôi khi chứng phình động mạch cũng có thể hình thành ở đoạn cuối của động mạch, biến nó thành một “quả bom tấn công” có thể vỡ bất cứ lúc nào, và nguy cơ chảy máu hàng năm là khoảng 2% đến 3%.

1. Dị dạng mạch máu não là gì?

Dị dạng mạch máu não (AVM) là một bệnh lý mạch máu bẩm sinh, do sự phát triển bất thường trong thời kỳ phôi thai, biểu hiện là một nhóm các mạch máu bất thường, hình thành giữa động mạch và tĩnh mạch, không có mạng lưới mao mạch bình thường giữa động mạch và tĩnh mạch. Với bất thường thông, một kênh dẫn máu bất thường xuất hiện từ động mạch cấp máu đến mạch máu dị dạng rồi đến tĩnh mạch dẫn lưu.

phẫu thuật dị dạng mạch máu não

Dị dạng mạch máu não (AVM) là một bệnh lý mạch máu bẩm sinh

Dị dạng mạch máu não có 3 cấu trúc bất thường chính: khối dị dạng, động mạch cung cấp và tĩnh mạch dẫn lưu. Có thể có các túi phình và phình động mạch tĩnh mạch trên các động mạch cung cấp và tĩnh mạch dẫn lưu.

Bệnh này phổ biến hơn ở người trẻ tuổi và một số có thể chữa khỏi; trong hầu hết các trường hợp, dị dạng mạch máu não có tiên lượng tốt. Trong số đó, các trường hợp xuất huyết có tiên lượng xấu, là nguyên nhân quan trọng dẫn đến khuyết tật hệ thần kinh ở thanh thiếu niên và cần được quan tâm đúng mức.

2. Triệu chứng của dị dạng mạch máu não là gì?

Các triệu chứng của dị dạng mạch máu não đôi khi rất khó đánh giá. Nó thường biểu hiện bằng 4 triệu chứng sau:

2.1. Đau đầu kịch phát

Khoảng 60% bệnh nhân đau đầu do dị dạng mạch máu não, nguyên nhân là do giãn mạch. Nó nằm ở bên bệnh và có thể kèm theo các tiếng thổi mạch nội sọ. Và nhóm dị tật thường kèm theo thay đổi huyết động, gây giãn mạch.

Phẫu thuật dị dạng mạch máu não

Kết nối bình thường và bất thường giữa động mạch và tĩnh mạch thông qua nhóm mao mạch

2.2. Chảy máu

Chảy máu, chiếm 52-70%, thường đến đột ngột. Nó thường là triệu chứng đầu tiên, biểu hiện là xuất huyết dưới nhện hoặc tụ máu trong não. Đây là thời điểm nguy kịch nhất của bệnh, thời điểm đột quỵ. Khi nó không xuất hiện, nó tương đối ổn định và thậm chí bị bỏ qua.

2.3. Động kinh

Tỷ lệ mắc bệnh động kinh là 28-64%. Nó có thể là triệu chứng đầu tiên hoặc sau khi xuất huyết, chủ yếu là cơn co giật toàn thân hoặc cục bộ, liên quan đến kích thích của tổn thương tại chỗ; chủ yếu xảy ra ở tổn thương thùy và cơn động kinh cục bộ có ý nghĩa khu trú.

2.4. Các biểu hiện thiếu máu cục bộ mãn tính

Các biểu hiện thiếu máu cục bộ mãn tính kèm theo các triệu chứng. Sự liên lạc bất thường giữa động mạch và tĩnh mạch gây ra tình trạng mất máu và thiếu máu cục bộ của các mạch máu ngoại vi, biểu hiện bằng chân tay tê và yếu.

Sau khi các triệu chứng trên xuất hiện, cần tiến hành khám tương ứng, bao gồm khám CT đầu, MR, CTA, MRA để khẳng định, nhưng tiêu chuẩn vàng là khám DSA.

Phẫu thuật dị dạng mạch máu não

Một khi phát hiện dị dạng động mạch não, việc điều trị là cần thiết

Một khi phát hiện dị dạng động mạch não, việc điều trị thường được khuyến cáo vì nó có 2% đến 3% khả năng chảy máu hàng năm. Một khi dị dạng động mạch não bị xuất huyết, dù sống sót cũng có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến chức năng thần kinh, lần xuất huyết thứ hai sẽ nặng hơn nên thường được khuyến cáo điều trị. Phương pháp điều trị dị dạng mạch máu não bao gồm: phẫu thuật, thuyên tắc mạch và xạ trị.

3. Phương pháp phẫu thuật dị dạng mạch máu não

Nếu tổn thương dị dạng động mạch gần bề mặt mô não và tổn thương nhỏ hơn 3 cm thì có thể sử dụng phương pháp phẫu thuật, nhưng một số mô não bình thường có thể bị tổn thương khi phẫu thuật. Nếu vị trí của dị dạng động mạch nằm ở vùng chức năng, tổn thương tương đối lớn, vị trí sâu, hoặc kèm theo dẫn lưu sâu thì nguy cơ phải phẫu thuật là cực kỳ cao.

Nếu không may bị chảy máu động mạch, có thể bị “phun trào” ra máu ồ ạt. Để tìm được tổn thương sâu thì trong quá trình mổ cần phải đẩy các mô xung quanh để tìm tổn thương. Do mô não rất mỏng manh, đẩy đi lâu ngày có thể gây chấn thương sọ não. Nếu tổn thương ở vùng thần kinh vận động, thao tác bất cẩn rất dễ gây liệt.

4. Khi nào nên phẫu thuật dị dạng mạch máu não?

Có nên mổ dị dạng mạch máu não hay không, Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ đã đưa ra thang điểm đánh giá phẫu thuật.

  • Kích thước tổn thương dị dạng động mạch. 1 điểm dưới 3 cm, 2 điểm dưới 3-6 cm, 3 điểm trên 6 cm. 
  • Vị trí tổn thương. 1 điểm cho các vị trí quan trọng như vùng thần kinh vận động và vùng thần kinh cảm giác. 0 điểm cho các vị trí không quan trọng.
  • Vị trí tĩnh mạch của dị dạng động mạch. 1 điểm cho tĩnh mạch sâu, 0 điểm cho tĩnh mạch nông.
  • Nếu tổng điểm dưới 3 điểm thì vẫn có thể phẫu thuật. Nếu đạt 4 điểm thì nên cân nhắc kỹ, nếu trên 5 điểm vì rủi ro quá cao thì không nên. thực hiện phẫu thuật.

Tuy nhiên, cơ chế tính điểm nêu trên không phải là tuyệt đối, và các điều kiện riêng lẻ phải được xem xét. Ví dụ, nếu bạn phát hiện dị tật động mạch ở độ tuổi 60 do bệnh động kinh, bạn không nhất thiết phải điều trị, vì chúng đã chung sống hòa bình trong một thời gian dài. Trừ khi có các triệu chứng về thần kinh yếu tay chân,… lúc này mới cần điều trị.

Phẫu thuật dị dạng mạch máu não

Chi phí phẫu thuật dị dạng mạch máu não là khá lớn. Khoảng 100 triệu, tùy tình trạng bệnh.

Ngoài phương pháp phẫu thuật dị dạng mạch máu não bác sĩ cũng có thể áp dụng những phương pháp khác để điều trị như thuyên tắc mạch và xạ trị. Cùng chúng tôi tìm hiểu về 2 phương pháp này ở bài viết tiếp theo. 

Thông tin tham khảo về sức khỏe: